Gmina Mińsk Mazowiecki usytuowana jest we wschodniej części województwa mazowieckiego (odległość od centrum Warszawy wynosi 50 km), w powiecie mińskim, należącym do historycznej dzielnicy Polski – Mazowsza, na terenie której już w X w. zaczęła kształtować się organizacja państwa piastowskiego. Gmina okalająca Miasto Mińsk Mazowiecki (jej siedzibę) składa się z 43 wsi zorganizowanych w 40 sołectwach. Pod względem liczby ludności jest jedną z największych jednostek administracyjnych w powiecie mińskim.
Graniczy z następującymi gminami: od południa – Kołbiel, Siennica, od zachodu – Dębe Wielkie, od północy – Stanisławów, Jakubów, od wschodu – Cegłów. Na obszarze 11229 ha żyje 13321 mieszkańców, z tego w wieku przedprodukcyjnym 3026 mieszkańców, w wieku produkcyjnym 8542 mieszkańców, w wieku poprodukcyjnym 1753 mieszkańców, a gęstość zaludnienia wynosi 116 osób na km2. Osadnictwo skupia się głównie wzdłuż dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych. Obszarami najbardziej zurbanizowanymi są wsie przylegające do granic administracyjnych Miasta Mińsk Mazowiecki, a w szczególności: Stojadła, Karolina, Huta Mińska, Królewiec, Targówka, Stara Niedziałka. Są to tereny o największej gęstości zaludnienia.
Na terenie gminy znajduje się 23 Baza Lotnicza z siedzibą w Barczącej i z portem lotniczym w Janowie.